IV. Carlos ve Ailesi

Francisco Goya, 1800 - 1801

Yağlıboya, 280 × 336 cm

Prado Müzesi, Madrid

IV. Carlos ve Ailesi İspanyol ressam Francisco Goya tarafından 1800-1801 yılları arasında yapılan yağlıboya tablo. Goya, bu tablo için kendine Velázquez'in Nedimeler'ini (Las Meninas) model kabul etti ve kraliyet ailesini doğal ve makul bir düzene yerleştirdi.

Tıpkı Nedimeler'de olduğu gibi Goya'nın çalışmasında da kraliyet ailesi ressamı atölyesinde ziyaret ederken betimlendi. Ressamın kendisi de sol tarafta izleyiciye dönük olarak görülebilmektedir. Her iki eserde de ressamlar tual üzerinde çalışırken çizildi. Buna rağmen, Velázquez'in tablosundaki nefes kesiciliğin ve sarayın içinin sıcak perspektifinin yerini Goya'nın tablosunda Gassier'in kelimeleri ile "yakında olmasından korkulan bunaltı" almıştır. Bunun sebebi de Goya tarafından izleyiciye sunulan kraliyet ailesinin halkla yüz yüze durdukları bir sahnedeymiş gibi yer almaları ve arka tarafta gölgeler arasında duran ressamın "Onlara bakın ve kendinizi yargılayın!" der gibi gülümsemesidir.

Eleştirmen Théophile Gautier bu tabloyu "köşebaşındaki fırıncı ve karısı piyangodan büyük ikramiyeyi kazandıktan hemen sonra" olarak tanımladı.Sanat çevreleri Goya'nın patronları olan kral IV. Carlos ve eşi Parmalı Maria Luisa'nın bu kadar küçük düşürücü bir resmi nasıl kabul etmiş olabileceklerini uzun yıllar tartıştılar

Madrid Alegorisi

Francisco Goya, 1809

Yağlıboya, 260 × 195 cm

Kent Müzesi, Madrid

Madrid Alegorisi (İspanyolca Alegoría de la villa de Madrid, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1809 yılında yaptığı yağlıboya tablosu. Eserin yapıldığı dönemde İspanya, Fransızlar tarafından işgal altındaydı. Ülkenin kralı, Fransa İmparatoru Napolyon Bonapart'ın baskısı ve İspanya kraliyet ailesini esir alması sonucunda erkek kardeşi Joseph Bonaparte olmuştu. Goya tıpkı bir önceki kral IV. Carlos'un olduğu gibi I. Joseph'in de saray ressamıydı. Ressam, Madrid Alegorisi'ni ilk çizdiğinde tablonun sağ tarafındaki ovale Joseph'in portresini yerleştirmişti ve Madrid şehrini temsil eden kadın figürü eserin son halindeki kadar belirgin değildi. Böylece Goya, kralın şehre göre önceliğini vurguluyordu. Şehir, krala olan sadakatini ise ayağının ucunda Joseph'e dönmüş bir şekilde duran köpek ile gösteriyordu.

1812 yılında Fransızlar şehri terk ettiler. Bunun üzerine resimdeki oval boyandı ve içine işgalcilerin ülkeyi terk etmesinin anısına "anayasa" yazıldı. Fakat aynı yılın Kasım ayında Joseph Bonaparte ülkeye döndü ve tahtını geri aldı. Goya, Bonaparte için yeni bir tablo yaptı. Nihayet savaş tamamen sona erdiğinde ülkedeki geçici hükümet ressamdan tabloya kral VII. Fernando'yu eklemesini istedi. Goya'nın yaptığı değişiklikler beğenilmeyince 1823'te Vicente Lopez kralın resmini tekrar yaptı.

Goya, 1843 yılında ise ovalin içine papanın resmini çizdi. Son olarak 1873'te II. Isabel, Dos de Mayo Ayaklanması anısına ovaldeki yazının değiştirilerek "İki Mayıs" (Dos de Mayo) haline getirilmesini emretti.

Madrid'de 2 Mayıs 1808 (Memlükler'in Saldırısı)

Francisco Goya, 1814

Yağlıboya, 266 × 375 cm

Prado Müzesi, Madrid

Madrid'de 2 Mayıs 1808, (ayrıca Memlükler'in Saldırısı olarak bilinir), İspanyol ressam Francisco de Goya'nın tablosu. Eser, eş resmi, Madrid'de 3 Mayıs 1808 ile birlikte ve Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Ressam, bu iki eseri, iki ay arayla 1814 yılında çizdi.

Goya'ya bu eser, 1814 yılında, Fransızlar'ın İspanya'yı terk etmesi sonrası, geçici İspanyol hükümeti tarafından ısmarlandı. Bu hükümet daha sonra yerini VII. Fernando'ya bırakacaktı. Ressam, Madrid halkını, bıçak gibi kaba silahlar kullanan, tanınmayan kahramanlar olarak resmetti. Bu da geri dönen kralı çok memnun etmedi. Bu yüzden iki tablo da uzun yıllar boyunca kamuya açık alanlarda sergilenmedi.

Goya tek bir hareketi ya da noktayı resmetmeyi reddettip, dramatik bir şekilde kaotik bir manzara çizmeyi tercih etti. Böylece eser gerçekçilik akımına daha da yaklaştı.