Yunan Mitolojisinde Pelasg - Pelasg Kimdir - Yunan Mitolojisi Pelasg Kimdir
Yunan Mitolojisinde Pelasg - Pelasg Kimdir - Yunan Mitolojisi Pelasg Kimdir
Pelasg, Antik Yunanca metinlerde adı geçip (Pelasgoí, Pelasgós, Pelasgion - Πελασγικόν), Helen kavimleri gelmeden önce ana vatanları olan Kuzey ve Orta Yunanistan'da Girit ve Ege adalarında yaşayan bir halkın adıdır. Yunan kaynaklarında MÖ 5.-4. yüzyıllarda adları geçmekteyse de zamanla asimile olmuşlardır. Pelasgların Yunanlıların anlamadıkları bir dil konuştukları bilinmekteyse de bu dilin Hint-Avrupa dil ailesinden olup olmadığı, Yunan, Romen, Arnavutça dillerinin atası olup olmadığı genellikle milliyetçi bakış açılarıyla tartışılmıştır.
Tarihçe
Pelasglar büyük ihtimalle Helenlerin barbar olarak tanımladığı kavimlerden birisiydi (Lidyalı, Thrak veya Phonecian gibi), Hellenlere karşı yaptıkları savaşta topraklarını da kaybetmişlerdir. Homer'in destanlarında (MÖ 8. yüzyıl) Pelasgların Epir, Güneydoğu Trakya, Argos, Pelopenez ve Girit'in yerli halkı olduğunua dair deliller bulunmaktaysa da hiçbir Yunan kaynağında Doğu Karadeniz'den Pelasg
Klâsik kaynaklarda Pelasg
Apollodorus, The Library 1. 9. 18, 2. 1. 1, 2. 4. 4; Apollodorus, The Library, "Epitome" 6. 15, 6. 15b; Apollonius Rhodius, Argonautica 1. 14, 1. 580, 1. 906, 1. 1024, 2. 1239, 3. 1323, 4. 243; Calli-machus, On the Bath of Pallas 51; Callimachus, Hymn to Delos 284; Callimachus, Hymn to Demeter 25; Homer İlyada 2. 681, 2. 840, 10. 429; Homer, The Odyssey 19. 177; Hyginus, Fabulae 16; Nonnus, Diony-siaca 29. 34, 47. 479, 47. 534, 47. 568, 47. 720; Ovid, Methamorphoses 7. 133, 12. 7, 12. 19, 12. 612, 13. 13, 13. 128, 13. 268, 3. 572, 14. 562 [3]
Bunun üzerine Yunanlardan en güçlü olanları hangileridir diye bilgi toplamaya başladı. Aldığı bilgilere göre, Lakedaimonlularla Atinalılardı, biri Dorların başında geliyordu, öbürü İyonyalıların. Yunanistan'ın üstün ırkları bunlardı; İyonlar Pelasg'dan iniyorlardı. Dorlar ve Hellenlerden. Pelasglar topraklarından hiç ayrılmamışlardı (Herodot, Histories I. 56.1)
Minos, Miken ve Pelopenez uygarlıklarını yaratan Achaean'lierden birisi olan Halikarnas'lı Herodot, Pelasgların dilini anlamamaktadır (I. 57-58).
Köken teorileri
Anadolu
Çatalhöyük'te yapılan kazıların sonucunda James Mellaart (1955) ve F. Schachermeyr (1979) Pelasgların MÖ 4.000'li yıllarda Anadolu'dan Ege Denizi'ne göç eden Hint-Avrupa dil ve kültürüne sahip olmayan bir halk olmadığını iddia etmenin yanında Yunan soy ve kültürünün oluşumunda etkili olduklarını iddia
Yunanca'da bu dilden ödünçlenilern pek çok kelime bulunmaktadır.
Yunanistan'da Yunanca kökenli olmayan mevki adları (sonu "-nth-" ile biten Corinth, Probalinthos "-ns-" ile biten Tiryns, "-tt-" ile biten Attica, "-ss-" ile biten Larissa gibi)bulunmaktadır.
Yunan mitolojisindeki pek çok efsane ve tanrı (özellikle tanrıçalar) diğer Hint-Avrupa halklarınınkinden derin farklılıklar içermektedir
Bugünkü Yunanistan coğrafyasında en tanınmış örneği Limni adasında bulunan başka dillerde yazılmış taş yazıtlar bulunmuştur. Bunlarda Etrüsk yazıtlarında kullanılan Eski İtalik alfabeye benzeyen Batı Yunan alfabesi kullanılmıştır.
Anadolu'nun yerli dillerinde (Pala dili ve Luwi dili gibi) kullanılan "-ss-" sesi gerekse Parnassus (Hititçe parna "ev") benzeri Anadolu kökenli pek çok toponim modern yazarlar tarafından tartışılmaya devam etmektedir. MÖ 7-3 yüzyıllar arasında yaşamış Etrüsklere ait 80 iskeletten alınan DNA örnekleri, Etrüsklerin genetiğinin bugünkü Anadolu Türkleri ile ilişkili olabileceğini ve Anadolu toplumunda sanılanın aksine birkaç bin yıllık genetik süreklilik olabileceğini göstermiştir. Etrüskler gibi Anadolu kökenli olması muhtemel Pelasglar'ın varlığına dair fiziki bulguların azlığı tüm tahminlerin teori düzeyinde kalmasına sebep olmaktadır.
Helen
Pelasglar ve Helenler sonraki kuşak Yunanlıların atası olmuşsa da klasik metinlere farklı yorumlarda getirilmiştir. Bunlar:
Pelasglar'a yakıştırılan Barbar kelimesinin iki anlamı olduğu "Hellen olmayan" ve "Helen kültürüne henüz vakıf
Diğer teoriler
Fransız yazar Zacharie Mayani (1899,-) Etrüskleri Arnavutlarla ilişkilendirmiş ve Limni yazıtının bu bağlamda değerlendirmiştir.
Türk araştırmacı Polat KayaLimni taşının Türk diliyle ilişkisini ortaya koyan bir çalışma yapmışsa da otoriteler tarafından kabul görmemiştir.
.G. Tseretheli, R.V. Gordeziani, M. Abdushelishvili, ve Dr. Zviad Gamsakhurdia gibi Gürcü araştımacılar Pelasglarla Kolhis halkları ve kültürü arasında bağlantı kurmuşlardır. Hattiler gibi Kafkasya kökenli halkların Anadolu'ya Hint-Avrupalılardan önce geldiği düşünüldüğünde akla yakın gelmekteyse de ispat edilmemiştir.
Bulgar dilbilimci Georgie Pelasgları Trak halkıyla ilişkilendirmiştir.
Romen araştımacı Nicolae Densusianu Pelasgları proto-Latince konuşan bir halk olarak tanımlamış ve Dacia Preistorica adlı çalışmasında Limni taşını çözümlemeye çalışmıştır.
Arkeolojik bulgular
Arkeolojik bulgular pelasgların kesinlikle illyria halkının kültürü dışında başka halk kültürlerine benzerliklerinin bulunmadığını ortaya koymuştur yani pelasg dilinin sadece arnavutça ile ilişkili olduğunu gösteren kanıtlar bulunmuştur.örneğin pyrgos kelimesi bugünkü arnavutçada hala kullanılıyor.buna benzer pelasg
Pelasg dili
Hesihio'nun bugün unutulan Pelasg dilinden Yunanca'ya geçen bazı kelimeleri içeren sözlüğünden alıntı:
aleifo - bulaştırdım
asamindos - banyo
astu – köy adı
atembo - darıldım
afnos - servet
balios - beyaz
bretas - heykel
gaia, ga – toprak, bölge
deyo - (toprağı) sularım
dunamai - yapabilirim
eiko – geri çekilirim
elaion - yağ
derapne – ev, konut
ide - orman
lahe - çukur
neos - tapınak
pyndax – vazonun dibi
pyrgos – kule
__________________G ö k k u ş a ğ ı
07.10.12, 02:05
Benzer Konular
Normal
