ANTİK MISIR'DA AMPUL KULLANILARAK AYDINLATMA YAPILIYORDU
Mısır’da özellikle Dendera Tapınak Kompleksi’ndeki Hathor Tapınağı'nda bulunmalarıyla dikkat çeken bazı duvar resimleri, Antik Mısır’la ilgili oldukça ilginç bir bilgiyi gün yüzüne çıkarmıştır. Aşağıda incelenen duvar resimlerinin büyük kısmı Mısır’daki Dendera Tapınak kompleksinde yeralmaktadır. Bu resimlerde Mısırlıların günümüzde kullandığımız ampül ve ark lambası tekniğini kullanarak aydınlatma yaptıkları görülmektedir.
Hathor tapınağının duvarlarındaki bu resimler dikkatlice incelendiğinde, tıpkı günümüzdeki gibi yüksek voltaj yalıtımının o günlerde de kullanıldığı görülür: Ampul görünümündeki şekil dikdörgen bir sütun (bu sütun izolatör olarak kullanıldığı tahmin edilen ve ced sütunu olarak adlandırılan bir sütundur) tarafından desteklenmektedir. Resimdeki şeklin günümüz ampulleriyle olan bu şaşırtıcı benzerliği, çok dikkat çekicidir.
Mısır resimlerinde görülen bu sistemin ışık yayıp yaymadığı test etmek için Avusturyalı elektrik mühendisi Walter Garn, kabartmada yer alan resmi çok detaylı olarak incelemiş ve resimdeki ampulü oluşturan yılanlı teli, duyu, ced sütunu olarak kullanılan izolatörün aynısını yapmıştır. Ortaya çıkan sistem ışık yayarak etrafı aydınlatmıştır.
1996 yılı Eylül ayında Amerikan ABC Televizyonu’nda yayınlanan bir belgeselde de Mısırlıların bu ışık sistemi bilimadamları tarafından kameralar önünde test edilmiştir. Bir kez daha başarı elde edilmiş ve ışık oluşmuştur. Bu aslında bir ampuldür ve antik Mısır resimlerinde belirtildiği gibi uygulanan yöntemle sistem çalışmış, ışık elde edilmiştir. Aşağıdaki videoda Antik Mısır’da uygulanan yöntemlerle nasıl ışık elde edildiğini izleyebilirsiniz.
Dendera Tapınağındaki bu resimde ise solda dört geniş filaman (lambalarda ısınmayı sağlayan parça) lamba görülüyor. Resmin solunda görülen dev bir elektrik bataryasından uzanan kabloyla bu lambalara güç veriliyor.
Resim dikkatlice incelendiğinde bataryayı lambaya bağlayan elektrik kablolarının sıra sıra dizilmiş küçük boncuklarla kaplı olduğu görülmektedir. Bu tip boncuklar kablodan geçen elektriğin izolasyonu için kullanılır. Aşağıdaki resimde 19. yüzyılda üretilen ilk ark lambalarından biri görülmektedir. Bu ark lambasında da aynı Antik Mısır’da olduğu gibi boncuk benzeri materyaller kullanılarak yalıtım yapılmıştır.
Antik Mısır’da bugün kullanılan klasik ampulle aydınlatma yapılmıştır. Mısır resimlerine baktığımızda insanların ellerinde filaman telleri, duyu, akım telleri olan ampul benzeri araçlar görülmektedir. Aşağıdaki resimde, soldaki kişi elinde tuttuğu lambaların ışığıyla etrafı aydınlatarak duvarda yazılı resimleri okuyor.
Bu resimde Mısırlıların ellerinde tuttukları lambalarda ampullerin içinde elektrik akımının geçişini sağlayan filamanlar çok net olarak görülmektedir. Filamanlar bugünkü ampullerde olduğu gibi antik Mısır’da da sarmal biçimindeydi. Günümüzde uygulandığı şekilde elektrik akımıyla birlikte ısınan bu sarmal filamanın ışık yaymasıyla aydınlanma sağlanmaktaydı.
Resimde görülen Thomas Edison tarafından icat edilen ilk filaman lamba antik Mısırlıların ellerinde tuttukları lambalarla büyük bir benzerlik göstermektedir.
Denderah Tapınağındaki bir mezarın duvarında bulunan bu resimde de üç ampullü lambadan elektrik kablosu uzanıyor.
Bu resimde de soldaki kişilerden birinin elinde batarya ve kablo diğerinin elinde elektrik lambası görülüyor.
Bu resim Denderah tapınağının aydınlatma şeması hakkında bilgi veriyor. B bölümünde kırmızı renkteki bataryaların beyaz elektrik lambalarına bağlandığı görülüyor. Resmin A bölümünde ise bataryalarından çıkarılmış ampüllerin elde taşıma için kullanılan lambalara takıldıkları görülüyor. C bölümünde; elektrikli lamba, içinde güç kaynağının olduğu uzun ince bir standın üzerinde duruyor. Lambanın zemininde sağda ve solda iki spiral görülüyor. Bunlar muhtemelen alttaki güç kaynağının biri pozitif ve diğeri negatif olan kutuplarına gitmektedir. D bölümünde ise çiçekli reflektörler (yansıtıcı) birbirlerine kablolarla bağlanmış halde duruyor. Kabloların arasında da vida somunları görülüyor.
Mısır'da elektriğin kullanılmış olabileceğini gösteren bir başka delil de piramitlerin İÇ DUVARLARINDA HİÇ İS İZİNİN BULUNMAMASIDIR. Eğer evrimci arkeologların iddia ettiği gibi, aydınlatma için meşale ve benzeri malzemeler kullanılmış olsaydı duvarlarda mutlaka is olması gerekirdi. Ancak piramitlerin en içteki dehlizlerinde dahi böyle bir is izi yoktur. Gerekli aydınlatma sağlanmadan, inşaatın devam etmesi, daha da önemlisi duvarlardaki gösterişli resimlerin yapılabilmesi mümkün değildir. Bu da Mısır'da elektriğin kullanılmış olma ihtimalini daha da kuvvetlendirmektedir.
Mısır hiyerogliflerinde sıkça rastlanan ced sütunu,
bir tür elektrik malzemesini sembolize ediyor olabilir.
Ced sütunu, jenaratör görevi görüyor ve
bu şekilde aydınlatma sağlanıyor olabilir.
ELLERİNDE ARK LAMBALARIYLA ANTİK MISIRLILAR
Ark lambalarında iki iletken çubuk arasında oluşan ışık arkı sonucunda aydınlatma sağlanır. Zıt kutuplu iki çubuk önce birbirine değdirilip daha sonra birkaç milimetre birbirlerinden uzaklaştırıldığında oluşan akım ışık oluşmasına sebep olur. Ark lambaları klasik ampullerden 200 kez daha güçlüdür ve çok güçlü, parlak bir ışık yayarlar. Bu ampuller güçlü olmaları nedeniyle atölyelerde, ışıkla tedavide, ışıldak ve projeksiyon lambalarında ve sinemacılıkta kullanılır.
19. yüzyılda yapılmış ilk ark lambalarından bir model.
Bu resimde sağda ve soldaki kişi ellerinde
birbirine zıt kutuplu iki ****l malzemeyle elektrik
akımı oluşturarak ışık şelalesi oluşturuyorlar.
Soldaki canlandırma Denderah Tapınağındaki ark lambalarının
nasıl kullanıldığını göstermektedir. Sağda ise zıt kutuplu iki karbon
çubukla oluşturulan ışık arkı görülüyor.
Günümüz projektörlerinde kullanılan çok güçlü aydınlatma sağlayan
Antik Mısırlıların kullandığı gibi ark lambası prensibinde çalışan bir ampul.
Bu resimdeki kişi araba aküsünden elektrik alarak zıt kutuplu
iki karbon çubukla basit bir ark lambası oluşturmuş.
Antik Mısırlıların ellerinde tuttukları ışıklar da altlarında kendi
bataryaları (akü) olan küçük el lambaları şeklinde görülmektedir.
30.03.09, 15:56
Benzer Konular
Normal
