Hat Sanatının Tekniği

**Tualim** · 24.03.09, 14:57

Hat Sanatının Tekniği

Hat, sanatkârın elindeki kamış kalem ve ona can veren is mürekkebiyle kâğıt, deri vb. yazı malzemesi üzerinde ortaya konur. Harflerin bünyesi, hat neyine göre yazıldığı kalemden çıkan eş kenar dörtgen veya kare şeklindeki noktalarla ölçülendirilir. Nokta iki köşesi dikey, diğer ikisi yatay olacak şekilde ve kalem ağzının bütünüyle kâğıda teması sağlanarak konulur. Nokta boyu hesabı da bir köşeden bir köşeye ölçülerek gerçekleştirilir. Harflerin boylarının, kavislerinin, meyillerinin, aralarındaki mesafenin tabi olduğu ölçü birimi bu nokta boyudur. Hüsn-i hat, noktalardan oluşan basit bir çizgi sisteminin ortaya koyduğu büyülü hendesesiyle hayranlık uyandırmıştır. Satırlar ve satır araları da nokta hesabıyla tespit edilir. Bunun için �mıstar� denilen bir alet kullanılır. Harf ölçüleri, uzun bir zaman süreci içinde oluşan güzeli arayış gayretlerinin neticesinde kesinleşmiştir. Bununla beraber hattatların mecbur kaldığında bedii kaideleri zorlamadan bu ölçülerin dışına taştıkları da görülür. Ekseriya rengin rol almadığı uçuk bir zeminde estetik kavramının sadece siyah çizgiler halinde böylesine olağan üstü ifadelendirilişi diğer yazı sistemlerinde görülmediği için hat sanatı Batılı ressamlarca da tetkik ve ilham konusu olarak alınmıştır. Bu açıdan bakıldığında hattın, resmin ötesinde ve resim kavramları ile anlatılamayacak bir ahengi ifade eden yüksek bir sanat olduğu söylenebilir. Her bir harfi mutlak güzelliği yakalamış bulunan ve kelimedeki yerine yani başta, ortada ve sonda yer alışına göre garklı bir görünüm ve ifade kazanan, ayrıca bazı harfleri uzatılıp çekilmeye uygun olan İslam yazısı, istif imkânlarıyla da olağan üstü bir çekiciliğe bürünmüştür. Bu haliyle, değişikliğe kapalı belirli şekillerden ibaret olan Latin harflerine ve Uzakdoğu�nun çizgi estetiği güçlü, fakat birbirinden ayrık harf gruplarından oluşan yazılarına karşı bariz bir ahenk üstünlüğü gösterir. Hattın okuma yazma vasıtası olarak gündelik hayatta yer alması, ondaki estetik kudretin ayrıntılarını hisseden insanlarda veya insan topluluklarında güzellik kavramının yerleşmesini sağlamış, taşıdığı ölçü sistemi de intizam hissini geliştirmiştir. Hat sanatı taklidi olarak doğup geliştiğinden önceleri bu sanata emek verenler aynen hocaları gibi yazmayı, üsluplarının da bu yoldan ayrılmaması ilkesini benimsemişlerdir. Fakat daha sonraki yüzyıllarda taklit keyfiyetine farklı bir yorum getirilmiş, her yeni hattat yetişkin ve bu hususta ehil olduğunu ispatladıktan sonra kendi sanat yorumunu ortaya koymayı tercih etmiştir. Hattat, karşısına aldığı bir yazıyı o anda hafızasına geçirip nakşeder ve elleri de kâğıt üzerine fotoğrafla geçirilmişçesine aynısını yazar. Tahmin edilemeyecek kadar zor olan bu taklit hüneri ancak seçilen hattatın şivesi iyice tetkik edildikten sonra gerçekleştirilebilir. Hattın sanat şekline dönüşmesinde en önemli vazife hattata ve kamış kaleme düşmektedir. Kalemin tutuluşu, döndürülüşü, buna bağlı olarak hattın tam kalem ağzıyla veya ince (dikine) tutulup kâğıda yaslanışı, kalem ağzının kâğıda kısmen intibakı, ortaya çıkan harf veya sergi gruplarının mükemmeliyetini temin eder. Her nevi yazı için uygun olan ve asırlar önce belirlenmiş bulunan kalem ağzı genişliği (mesela takribi ölçüyle nesih 1mm, sülüs ve ta�lik 1�2,5 mm) bundan daha da küçüldüğünde yazı �ince, hafi, hurde� gibi vasıtalarla tanıtılır, büyüdüğünde ise celi olarak anılır.

Konu Bilgileri
	Konu Başlığı Hat Sanatının Tekniği	Konudaki Cevap Sayısı 0
	Şuan Bu Konuyu Görüntüleyenler	Görüntülenme Sayısı 2584

24.03.09, 14:57	#1
Kullanıcı Profili Tualim YÖNETİCİ Tualim.NetTualim Kullanıcı Bilgileri Üyelik tarihi: Feb 2009 Üye No: 2 Mesajlar: 1.665 Konular: 1221 Bulunduğu yer: İstanbul	Hat Sanatının Tekniği Hat Sanatının Tekniği Hat, sanatkârın elindeki kamış kalem ve ona can veren is mürekkebiyle kâğıt, deri vb. yazı malzemesi üzerinde ortaya konur. Harflerin bünyesi, hat neyine göre yazıldığı kalemden çıkan eş kenar dörtgen veya kare şeklindeki noktalarla ölçülendirilir. Nokta iki köşesi dikey, diğer ikisi yatay olacak şekilde ve kalem ağzının bütünüyle kâğıda teması sağlanarak konulur. Nokta boyu hesabı da bir köşeden bir köşeye ölçülerek gerçekleştirilir. Harflerin boylarının, kavislerinin, meyillerinin, aralarındaki mesafenin tabi olduğu ölçü birimi bu nokta boyudur. Hüsn-i hat, noktalardan oluşan basit bir çizgi sisteminin ortaya koyduğu büyülü hendesesiyle hayranlık uyandırmıştır. Satırlar ve satır araları da nokta hesabıyla tespit edilir. Bunun için �mıstar� denilen bir alet kullanılır. Harf ölçüleri, uzun bir zaman süreci içinde oluşan güzeli arayış gayretlerinin neticesinde kesinleşmiştir. Bununla beraber hattatların mecbur kaldığında bedii kaideleri zorlamadan bu ölçülerin dışına taştıkları da görülür. Ekseriya rengin rol almadığı uçuk bir zeminde estetik kavramının sadece siyah çizgiler halinde böylesine olağan üstü ifadelendirilişi diğer yazı sistemlerinde görülmediği için hat sanatı Batılı ressamlarca da tetkik ve ilham konusu olarak alınmıştır. Bu açıdan bakıldığında hattın, resmin ötesinde ve resim kavramları ile anlatılamayacak bir ahengi ifade eden yüksek bir sanat olduğu söylenebilir. Her bir harfi mutlak güzelliği yakalamış bulunan ve kelimedeki yerine yani başta, ortada ve sonda yer alışına göre garklı bir görünüm ve ifade kazanan, ayrıca bazı harfleri uzatılıp çekilmeye uygun olan İslam yazısı, istif imkânlarıyla da olağan üstü bir çekiciliğe bürünmüştür. Bu haliyle, değişikliğe kapalı belirli şekillerden ibaret olan Latin harflerine ve Uzakdoğu�nun çizgi estetiği güçlü, fakat birbirinden ayrık harf gruplarından oluşan yazılarına karşı bariz bir ahenk üstünlüğü gösterir. Hattın okuma yazma vasıtası olarak gündelik hayatta yer alması, ondaki estetik kudretin ayrıntılarını hisseden insanlarda veya insan topluluklarında güzellik kavramının yerleşmesini sağlamış, taşıdığı ölçü sistemi de intizam hissini geliştirmiştir. Hat sanatı taklidi olarak doğup geliştiğinden önceleri bu sanata emek verenler aynen hocaları gibi yazmayı, üsluplarının da bu yoldan ayrılmaması ilkesini benimsemişlerdir. Fakat daha sonraki yüzyıllarda taklit keyfiyetine farklı bir yorum getirilmiş, her yeni hattat yetişkin ve bu hususta ehil olduğunu ispatladıktan sonra kendi sanat yorumunu ortaya koymayı tercih etmiştir. Hattat, karşısına aldığı bir yazıyı o anda hafızasına geçirip nakşeder ve elleri de kâğıt üzerine fotoğrafla geçirilmişçesine aynısını yazar. Tahmin edilemeyecek kadar zor olan bu taklit hüneri ancak seçilen hattatın şivesi iyice tetkik edildikten sonra gerçekleştirilebilir. Hattın sanat şekline dönüşmesinde en önemli vazife hattata ve kamış kaleme düşmektedir. Kalemin tutuluşu, döndürülüşü, buna bağlı olarak hattın tam kalem ağzıyla veya ince (dikine) tutulup kâğıda yaslanışı, kalem ağzının kâğıda kısmen intibakı, ortaya çıkan harf veya sergi gruplarının mükemmeliyetini temin eder. Her nevi yazı için uygun olan ve asırlar önce belirlenmiş bulunan kalem ağzı genişliği (mesela takribi ölçüyle nesih 1mm, sülüs ve ta�lik 1�2,5 mm) bundan daha da küçüldüğünde yazı �ince, hafi, hurde� gibi vasıtalarla tanıtılır, büyüdüğünde ise celi olarak anılır. __________________ TUALİM

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevaplar	Son Mesaj
One Stroke Tekniği Uygulaması - One Stroke Tekniği Videolu Anlatım	TUAL	Video/Flash Anlatımlar Dersler	0	10.05.12 20:19
Hat Sanatının Sedef Metale İşlenmesi	Tualim	Hat ve Tezhip Sanatı	0	09.09.10 03:35
Karikatür Sanatının Doğası Üzerine	TUAL	Karikatür	0	29.08.10 00:27
Osmanlı Minyatür Sanatının Evreleri	Tualim	Osmanlı Sanatı	0	02.04.09 21:54
Türk Çini Sanatının Tarihçesi	Tualim	Çinicilik ve Mozaik Sanatı	0	24.03.09 15:01

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)