2009 Nobel Edebiyat Ödülünü Herta Müller Kazandı
2009 Nobel Edebiyat Ödülünü Herta Müller Kazandı
Edebiyat dünyasının iki büyük ödülü The Booker Man ve Nobel için bahisler, dedikodular ve tartışmalar nihayet dindi. Önceki gün açıklanan Booker ödülünden sonra dün de İsveç Akademisi tarafından Nobel Edebiyat Ödülü'nün sahibi duyuruldu.
İsveç Akademisi tarafından verilen Nobel Edebiyat ödülünü Alman yazar Herta Müller kazandı.
Dünyada prestiji en yüksek ödül olarak kabul edilen Nobel ödüllerinden edebiyat ödülünü, Alman yazar Herta Müller'in kazandığı açıklandı.
İsveç Akademisinden yapılan açıklamada, Romanya doğumlu Alman yazar Müller'in bu ödülü, "şiirin yoğunluğu ve nesirin açıklığını kullanarak mülksüzlerin ve yoksulların dünyasını betimleme yeteneği ve tasviriyle" aldığı kaydedildi. Akademi tarafından yapılan açıklamada, Müller'in 17 Ağustos 1953 yılında Romanya'da Almanca konuşulan bir köyde doğduğu, daha sonra Almanya'ya göç ettiği ve yurdundan sürülmüş insanların dramını şiirsel ve dürüst bir dille anlattığı için kendisine ödül verildiği bildirildi. Nobel ödülüyle birlikte 10 milyon İsveç Kronu (1 milyon avro) para ödülünü de kazanan Alman yazar Herta Müller'in, kendine özgü yazı dili bulunduğu, Almanca ve Romence dillerini çok iyi kullanması ve romanlarıyla birlikte şiirleriyle de tanındığı kaydedildi. Ödüle layık bulunan Herta Müller böylece 1.4 milyon dolarlık ödülün tek başına sahibi oldu. Alman yayıncısı aracılığıyla konuşan Müller, ödülün kendisi için büyük bir sürpriz olduğunu ve buna hâlâ inanamadığını söyledi. Rumence'nin resmi dil olması nedeniyle bu dili öğrenmeye başladığını söyleyen yazar, “hiçbir zaman Rumence yazmadım ama Rumence benim sosyal ilişkilerimde kullandığım bir dil, dolayısıyla eserlerimde Rumencenin de etkisi hissediliyor. Bir kelimeyi Almanca yazsam bile cümlede Rumence düşünce biçimini taşıyorum" diyor.
Stockholm'deki Nobel Ödül Komitesi'nin 2009 yılı Nobel Edebiyat Ödülü'nü açıklamasına dakikalar kala, herkes nefesini tutmuş, edebiyat dünyasının bu yılki yıldızının adını duymayı bekliyordu. Nobel Ödül Komitesi’nin, Alman yazar Herta Müller’in adını telaffuz etmesi kimse için süpriz olmadı. Zira pek çok yazar ve eleştirmen uzun yıllardan bu yana Müller'i ödüle favori gösteriyordu. Bunlardan biri de eleştirmen Ulrike Milles. Milles, “kesinlikle şimdiye kadar okuduğum en iyi yazar. Çok dürüst bir yazar, ayrıca çok da dürüst bir insan. Yargılarında bıçak kadar keskin, cam gibi de şeffaf. Sözcüklerini çok büyük bir özenle seçiyor ve mizahi bir yanı da var" diyor. İsveç Akademisi sözcüsü Peter Englund ise "Müller'in çok farklı bir tarzı var. Kitabında yarım bir sayfa okuduğunuzda evet bu Herta Müller demeniz çok kolay. Ödül Doğu Avrupa'da ve Romanya'da olan baskının tanınması anlamına geliyor." dedi.
Müller, ödülünü 10 Aralık'ta Oslo'da düzenlenecek törende alacak. İsveç gazeteleri, dün edebiyat ödülü açıklanmadan, internet sayfalarında yer verdikleri tahminlerde, en yakın adayın Herta Müller olduğunu açık etmişti. Daha önce de Günter Grass, Thomas Mann, Hermann Hesse gibi Alman yazarlar Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülmüştü. Ödülü 1901 yılından bu yana 10'uncu kez bir Alman yazar kazanıyor. Sonuç olarak Nobel Edebiyat Ödülü bu. Bazen Churchill gibi dış politikacıların anılarına verilir, bazen Pamuk gibi pazarlamacıların postmodern anlatılarına. Bazen de, çok nadir olarak, emperyalizm, dinamit ve savaş karşıtı onurlu yazarlar çıkar, reddeder bu ödülü. Churchill kadar olmasın, adaylar arasında dışarıdan, Amerikalı şarkıcı-şair Bob Dylan gibi bir isim de vardı. Şarkı sözlerinin ozanca olduğu düşünülmüş herhalde. Seneye de Nick Cave aday olabilir. Ya da Nobel jürisi, üç yıldır yaptığı büyük hatadan geri döner, Orhan Pamuk'a ödülü ikinci kez verir! Bu yılki diğer önemli adaylar arasında, İsrailli yazar Amos Oz, Amerikalı yazarlar Joyce Carol Oaets, Philip Roth, Suriyeli şair Adonis ile Cezayirli romancı Asya Cebar'ın da adları geçiyordu. Bu anlamda akademi tüm bahisçileri şaşırttı.
Not: İnternetten alıntıdır.
|