Atatürk'ün dünya görüşünü oluşturan temel inançlarına Atatürk ilkeleri denir. Atatürk ilkeleri bir bütündür. Başlıcaları şunlardır :

Cumhuriyetçilik :

Cumhuriyet, halkın halk tarafından yönetilmesidir. Cumhuriyet yönetiminde egemenlik ulusundur. Ulus egemenlik hakkını ve yetkisini temsilcileri aracılığıyla kullanır. Halkın temsilcileri Büyük Millet Meclisi'ni oluşturur. Ülkeyi bu meclis yönetir. Yönetimi bu meclis denetler. Atatürk, belirli kişi, topluluk ve ailenin ülke yönetiminde söz sahibi olmasını doğru bulmazdı. Bu amaçla saltanat yönetimini kaldırarak 29 Ekim 1923'te Cumhuriyeti ilan etti.

Halkçılık :

Cumhuriyet yönetimi halkçılık ilkesinin benimsenmesi ile yerleşir. Halkçılık, halkın genel mutluluğunu düşünmektir. Halkçılık ilkesi halkımızın sosyal, kültürel, ekonomik yönden gelişip güçlenmesini amaçlar.

Laiklik :

Cumhuriyetten önce ülkemiz din kurallarına göre yönetilirdi. Devleti ilgilendiren önemli konularda din adamlarının onayı gerekirdi. Din adamları Müslüman olmayan bilim adamlarının buluşlarını, yeniliklerini benimsemezlerdi. Bunlara karşı çıkarlardı. Bu nedenle Osmanlı imparatorluğu önceleri durakladı. Sonra geri kaldı. Dinin devlet işlerine karıştırılması yurdumuza yeniliklerin girmesini geciktirdi. Atatürk din ve devlet işlerini birbirinden ayırdı. İnsanların dini inançlarında, ibadetlerinde serbest olduğunu belirtti. Din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasına Laiklik denir.

Devletçilik :

Bu ilke ekonomik kalkınmada devlete büyük görevler yükler. Atatürk sosyal, kültürel, ekonomik alanda kalkınmanın gerçekleştirilebilmesi için devletin büyük masraflar isteyen konularda öncülük etmesini isterdi. Bu amaçla yurdun birçok yerinde hava alanları kuruldu. Devlet eliyle Bursa'da Merinos, Nazilli'de Bez fabrikası, Uşak'ta Şeker fabrikası açıldı. Demir - Çelik sanayiinin geliştirilmesi amacı ile Karabük Demir - Çelik fabrikası, madenlerimizin işletilmesi için Etibank kuruldu. Devlet eliyle limanlar yapıldı. Türk Hava Yolları kuruldu. Yurdumuzdaki demiryolları devlete mal edilerek genişletilmeye, işletilmeye başlandı.

Milliyetçilik :

Ulusal Kurtuluş Savaşımızın çıkış noktasını oluşturur. Atatürk'ün bu ilkesi dünyada ezilen ulusların kurtuluşuna ışık tutmuştur. Atatürk'ün milliyetçiliği kültür ve düşünce birliği temeline dayanır. Ulus bireylerinin tasada ve kıvançta bir ve beraber olmalarını ön görür. Atatürk yurt ve dünyada barış ülküsüne bağlı bir önderdi.

İnkılapçılık :

İnkılap ; ileriye, güzele, iyiye doğru yapılan köklü değişikliklerdir. Bu amaçla Atatürk bir dizi değişiklikler yapmıştır. Değişen, ilerleyen dünyamızın gerisinde kalmamak için ilerlemek zorundayız. Sonsuza doğru durmadan ilerleyeceğiz. Atatürk inkılaplarının bekçisi, ilkelerinin savunucusu bizleriz. Atatürk ilkelerini korumak ve kollamak ulusal bir görevdir.

Atatürk, tam bir halk adamıydı ve asıl kuvvet kaynağının halk olduğu inancında idi.

Cumhuriyetimizin 3. Yıldönümünde Ankara şehri, köylerden ve kasabalardan gelen halk ile dolmuştu. Tribünlerde geçit resmini selamlayan Atatürk'ü kadın, erkek bütün halk çılgınca alkışlıyordu. Atatürk, tribünden ayrılacağı sırada halk ile arasındaki asker kordonunun kaldırılmasını emretti, yaverini yanından uzaklaştırdı, halkın içine girdi. Ellerini halktan iki vatandaşın omuzlarına dayamış, adeta kendinden geçmiş ilerliyordu. Halk onu incitmemek için arada bir boşluk bırakmıştı. Hayli gittikten sonra :

--- Artık otomobile binseniz dediler :

uyanır gibi oldu. Yanındakine :

--- Sen belki ömründe sevmemişsindir; fakat hiç sevildin mi ? dedi. Bundaki zevk hiç bir şeyde yok. Hele aşkın Türk Milleti olursa. Beni bu zevkten biraz daha ayırmayın.

Taşhan'ın önüne kadar böyle, halkın kucağında geldi.

Cumhuriyetin 12. Yıldönümü için birçok döviz hazırlanmıştı. "Atatürk bizim en büyüğümüzdür.", "Atatürk bu milletin en yükseğidir."," Türk milleti asırlardan beri bağrından bir Mustafa Kemal çıkardı." Gibi Döviz listesini gözden geçiren Atatürk hepsini çizdi, yalnız şunu yazdı :"Atatürk bizden biridir."

Atatürk der ki :"Millet sevgisi kadar büyük bir sevgi yoktur." İstiklal Savaşında benim de milletime yaptığım bazı hizmetler olmuştur sanırım. Fakat bunlardan hiç birini kendime mal etmedim. Yapılanların hepsi milletin eseridir, dedim. Aranacak olursa doğrusu da budur.

Geçmişte medeniyetler kurmuş bir soyun çocukları olduğumuzu ispat etmek için, yapmamız gereken şeylerin hepsini yaptığımızı ileri süremeyiz. Yarıda bırakılmış daha bir çok büyük işlerimiz vardır. Ben arkadaşlara şunu tavsiye ederim. Şahsınız için değil, kendisinden olduğunuz millet için çalışınız.



Falih Rıfkı ATAY

(Babamız Atatürk, 1955)

· Çocuklarımıza geleceğin büyükleri gözü ile bakılmalı ve öyle muamele edilmelidir. Yalnız bir şeye ihtiyacımız vardır : Çalışkan olmak.



· Yaptığımız ve yapmakta olduğumuz devrimlerin amacı, Türkiye Cumhuriyeti halkını tamamen modern ve bütün anlam ve biçimiyle olgun bir topluluk haline getirmektir.



· Özgün fikirler uygulandığı an; Türk ulusu yükselecektir.



· Bilim,fen, teknik için Avrupa’ya gidelim, fakat kültürde, yani dilde, ahlakta, sanatta ve hayat anlayışında hep Türk kalalım.



· Kadınlarımızı hakiki bir ana görmek istiyorsak, onları erkeğinden fazla okutup yetiştirmeliyiz.



· Beni görmek demek, mutlaka yüzümü görmek demek değildir. Benim düşüncelerimi, benim duygularımı anlıyorsanız ve hissediyorsanız bu yeter.



· İnsanların kişiliğine değer vermeyen ve gelişmelerini kolaylaştırmayan toplumlar yükselemezler.



· Türk çocuğu ecdadını tanıdıkça, daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır.



· Özgürlüğün de, eşitliğin de, adaletin de dayandığı yer ulusun egemenliğidir.



· Biz uygarlıktan, bilim ve teknikten güç alırız.



· Hürriyet ve bağımsızlık benim karakterimdir.



· Cumhuriyeti biz kurduk, onu siz yaşatacaksınız.



· Her gelişmenin ve kurtuluşun anası hürriyettir.



· Öğrenciye, her ne yaşta olursa olsun geleceğin büyüğü gözü ile bakılmalı ve öyle davranılmalıdır.



· Okul; genç kafalara, insanlığı, saygıyı, ulusu ve ülkeyi sevmeyi, bağımsız yaşamayı öğretir.





ATATÜRK İÇİN SÖYLENEN ve YAZILANLAR



Milletinin mutluluğu ve refahı kadar diğer milletlerin de mutluluğunu ve refahını düşünen Atatürk’ün ölümü dünyada geniş yankılar uyandırmıştır.

· Onsuz... fakat ona bin kere verdiğimiz bir tek namus sözüyle kaldık : Eserini ve davasını korumak ve yükseltmek... Bizler için hayatın manası varsa, bu yemini yerine getirmek için yaşamaktır.

· Atatürk’ün devlet yönetimi ve yaptığı inkılap; yalnız Türkiye’yi değil, bütün dünyayı etkilemiştir.

· Savaşta Türkiye’yi kurtaran, savaştan sonra da Türk milletini yeniden dirilten Atatürk’ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de en büyük kayıptır.

· Bizim aslımız rengi uçmuş bir kıvılcım iken, Atatürk’ün bakışı ile cihanı kaplayan ve aydınlatan bir güneş haline geldi.

· Türk ulusu sonradan Mustafa Kemal Paşaya Atatürk ismini verdi. Bence bu, ayağına kadar gelen Osmanlı tahtı yerine, ulusunun gönlündeki tahtı üstün tutan bir öndere, o ulusun gösterebileceği en yerinde şükran ifadesidir.

· O, daha dünyaya lazımdı.

· Asker Atatürk, Avrupalı güçlerin düzenlerine, o zaman hiç kimsenin göze alamadığı bir ataklıkla karşı koydu ve ülkesinin tarihini değiştirdi. O, Türkiye’ye sürekli kurumlar ve ulusal bir ülkü kazandırdı. Verdiği her şey, bugünün Türkiye’sinde yaşama gücü olarak devam etmektedir.

· Kudüs’te toplanan on binlerce Arap, minare ve kulelere yerleştirilen mitralyözlerin ve zırhlı arabaları içindeki İngiliz askerlerinin karşısında gökleri dalgalandıran bir gürleyişle coşkun şekilde haykırıyorlar: “Yaşasın Mustafa Kemal!”

· Arkadaşlar! Yüzyıllar pek nadir olarak dahi yetiştirir. Şu talihsizliğimize bakın ki, o büyük dahiyi çağımızda Türk ulusu yetiştirdi. Mustafa Kemal’in dehasına karşı elden ne gelir?

· Büyük Adamı Saygı ile Selamlarım.

Atatürk adı insana, bu yüzyılın büyük insanlarından birinin tarihi başarılarını, Türk halkına ilham veren liderliğini, modern dünyayı ileri görüşlü anlayışını ve bir askeri lider olarak kudret ve yüksek cesaretini hatırlatmaktadır.

Çöküntü halinde bulunan bir imparatorluktan hür bir Türkiye’nin doğması, yeni Türkiye’nin hürriyet ve bağımsızlığını şerefli bir şekilde ilan ve o zamandan beri muhafaza etmesi Atatürk’ün ve Türk halkının işidir.

· Işık Tutan Bir Lider,

Türk milletinin hürriyeti ve Türkiye milli kalkınması için çetin mücadelelere adı karışan Kemal Atatürk’ü, memleketimiz çok iyi tanır. Yakın ve Orta Doğu ilk cumhuriyetin doğuşunu O’na borçludur. Bu cumhuriyet, bir çok milletin milli hürriyet hareketine ışık tutmuştur.

· Atatürk, yüzyılların geleneklerine bağlı kalmış olan milletine içeride ve dışarıda yeni yollar gösterdi. Demokratik bir hukuk devletinin kurulmasına karşı koyan bütün engelleri ortadan kaldırdı. O, Avrupa ve Batıya yönelmekle yeni Türkiye’nin kaderini tayin etmiş oldu.

Alman milleti de Atatürk’e bir devlet adamı olarak büyük şükran hissi beslemektedir.

· Onda, hayran olduğum iki harikulade vasıf vardır ki, biri alev gibi vatan sevgisi, öteki mutlak bir mantık ve vahdet manzarası veren nefse hakimiyetidir.

· Sevimli, sempatik, mütevazi duruşlu, fakat kararlarında aşırı derecede ısrarlı, dileklerinde sarsılmaz surette sebatlı, görüşlerini açıklamada tereddüde yer bırakmayacak kadar açık.

· Tarih, içten ve dıştan binlerce düşmanın ihanetine uğramış ve parça parça olmuş bir ulusu yerden kaldırıp göklere yükselten bu yüce insanı yalnız ve yalnız mükemmellikle vasıflandırabilir.

İsmi mânayı en güzel ifade ediyor, Kemal Atatürk.

Hasan-Ali Yücel





· Onun ölümü, Türkiye’nin sarsılması olmayacak; çünkü bütün genç kuşak, önderi tarafından çizilen yolu inançla ve coşkunlukla izlemektedir.

· Atatürk, arkasında, geleceğinden korkmayan kuvvetli ve milli bir devlet bırakmaktadır.

· Atatürk gibi insanlar, bir kuşak için doğmadıkları gibi bir devre için de doğmazlar. Onlar, önderlikleriyle, yüzyıllarca milletlerinin tarihinde hüküm sürecek insanlardır.

· Atatürk, Türk milletinin ruhunda Türk bayrağı gibi dalgalanan bir baştı.

· Hiçbir kimse bu muzaffer general, bu yılmaz devrimci, bu kahraman insan, bu halkçı lider kadar kendi ulusunun kalbine yakın olamamıştır.

· O’nun ölümüyle birlikte dünya, artık eskisi kadar enteresan bir yer olmaktan çıkacaktır.

· Hiçbir ülke, Atatürk’ün Türkiye’sinin gördüğü değişiklikleri bu kadar hızlı bir şekilde görmemiştir. Bu günün Türkiye’sinin tarihi Mustafa Kemal’in tarihidir.

· Tarih çok büyükler gördü. Yirminci yüzyılda büyüklük rekorunu ise, Türkoğlu Türk Atatürk kırdı.

· Mevcut rütbelerin hepsini kaldırdığı bir ülkede, Mustafa Kemal bütün rütbeleri kazanmıştır. Türkiye’de düşünebilecek en şerefli isim de ona verilmiştir.

· Türkiye, İslam dünyasında bir mucize manzarası göstermektedir. Türkler ebediyen Atatürk’e minnettar kalacaklardır.

· Atatürk’ün yaptıkları insanoğlunun kolay kolay yapabileceği şeylerden değildir. O, büsbütün başka bir insandı.

· Atatürk, yirminci yüzyılın en büyük mucizesidir.

· Atatürk, şahsiyet ve kabiliyetin en büyük timsali idi. O yirminci yüzyılın en büyük olayını yaratan adamdır.

· Atatürk öldü, şimdi O’nun büyük şan ve şereflerle dolu ismi, Ankara kayalarının üzerinde unutulmaz günlerin hatırası olarak ölümsüzleşiyor.