Andrè Kertész



Andrè Kertész'in en ilginç yıllarını 1912-1925 arasında doğduğu coğrafyada çektiği görüntüleri içeren "Macaristan Dönemi" oluşturuyor. Bu yıllar pek çok açıdan, Kertész'in kariyerinin gelecekte akacağı yönü belirlemesi bakımından dikkate değer. Bu dönem sanatçının, yakın çevresini fotoğrafladığı, samimi, gerçek, gülümseten ve duygulandıran gözlemleri içeriyor. Aslında yakın çevresini, doğduğu yeri fotoğraflarken kendini tanımaya çalışan bir insanın gördüğü sıradan ama bir o kadar da derin izlenimler olarak adlandırılabilir bunlar... Öpüşen çingene çocuklar, kuzuyla oynaşan küçük oğlan çocuğu, sevgilisi Elizabeth'in kamerasına yansıyan görüntülerinin yanı sıra savaş yıllarının belgelerini de bu fotoğraflarında bulmak mümkün. Askerler, cepheye gidenler, gerçeğin soğuk yüzünü değil, hikayeyi izleyiciye bırakan bir gerçeklikle tarihe yazılıyor Andrè Kertész tarafından.

1925-1936 yıllarını kapsayan "Fransa Dönemi" sanatsal gelişiminin en önemli evresini oluşturuyor. Paris'te yaklaşık 10 yıl serbest fotoğrafçı olarak çalışan sanatçı, bu dönem Leger, Mondrian, Chagall, Brancusi gibi 20. yüzyılın en önemli sanatçılarının portrelerini de çekiyor. Macaristan'da çektiği fotoğraflarda kendini tanımaya çalışan bir gözün varlığını hissettiren Kertész Fransa'da, ait olmadığı bir yeri tanımaya çalışan, ünlülerin yanı sıra sıradan insanlara sıradışılaştıran daha sanatsal bir yöne doğru kaydırıyor kamerasını.

Bu dönem çok sayıda portre çeken sanatçının özellikle Piet Mondrian 'un evini ve onunla özdeşleşmiş pipo ve gözlüklerinden oluşan fotoğrafları ilginç olduğu kadar hep yanında olduğunu dile getirdiği gerçekçiliğin farklı versiyonları olarak adlandırılabilir. 1930'ların başlarında Paris'in sanatsal atmosferinin de etkisiyle ilginç bir diziye başlayan Kertész, bozulmuş (distortions) olarak adlandırdığı bu nü fotoğraflarda özellikle kadın vücudunun kimi uzuvlarını bükeyli aynalar aracılığıyla deforme eder ve farklı görüntüler oluşturur. Çoğu eleştirmen bu "bozulmuş fotoğrafların" ilhamını 20. yüzyılın ilk yarısındaki avangard eğilimlere ve Kertész'in Calder, Picasso ve Mondrian gibi kimi sanatçılarla girdiği sanatsal ilişkiye bağlar.